Het rijk is van plan om vanaf 2026 miljarden te bezuinigen op de gemeenten. Het college van gemeente Noardeast-Fryslân wil daar op voorbereid zijn. Het college stelt in de kadernota daarom een aantal ingrepen voor aan de gemeenteraad.

In de Kadernota adviseert het college van B&W de gemeenteraad over de kaders die zij kan hanteren voor het opstellen van de begroting. Dit gaat zowel over investeringsbeslissingen als over hoe de gemeente de komende tijd financieel gezond kan blijven. Wethouder Jouke Douwe de Vries (Financiën): “By alle gemeenten is it finansjeel perspektyf ûnwis. Fan 2026 ôf sjocht it der finansjeel in stik minder út. Dochs bliuwe wy inisjativen yn de doarpen en wiken stimulearjen en stypjen. En dogge wy mear as ús bêst om om de foarsjenningen op peil te hâlden of te ferbetterjen. Dat is essinsjeel foar de leefberens en fitaliteit fan ús doarpen en stêd.”

Het college stelt voor om vanaf 2025 wel een aantal maatregelen te treffen om de meerjarenbegroting sluitend te krijgen
De Vries: “Sa wolle we tal fan budzjetten wêr’t de ôfrûne jierren jild op oerbleau mei 2,6 miljoen euro ôframe en fiere we, as it oan it kolleezje leit, in OZB-ferheging troch. Dat soenen we leaver net dwaan fansels, mar it is wol needsaaklik om de klappen aanst opfange te kinnen.” Noardeast-Fryslân is de enige gemeente in Fryslân waar de woonlasten afgelopen jaren gelijk zijn gebleven. Als de maatregel voor het verhogen van de onroerendezaakbelasting (ozb) doorgaat, liggen de woonlasten in de gemeente Noardeast-Fryslân nog altijd rond het Fries gemiddelde. Verder wil de gemeente onderzoek doen naar de mogelijkheid om betaald parkeren in te voeren aan de rand van Dokkum.

Meer samenwerken en positie van de gemeente en de regio versterken
Het woord ‘samenwerken’ komt veel voor in de kadernota. In Noordoost Friesland werken de vier gemeenten in Noordoost-Friesland, de provincie en het Wetterskip al jaren met elkaar samen op een aantal thema’s vanuit Agenda Netwerk Noordoost (ANNO). Het college wil vaker aan tafel komen bij de provincie, in Den Haag en Brussel. Daarnaast wil het de verbinding tussen onderwijs, kinderopvang en zorg verder uitbreiden. “Oare oerheden kinne ús helpe om ús eigen plannen flugger, better of goedkeaper út te fieren. Troch mear de gearwurking te sykjen en kennis en kontakten op te dwaan, krije wy mooglik ek mear ynfloed op it provinsjaal, lanlik of Europeesk belied. Ek op it flak fan soarch, berneopfang en ûnderwiis moat der noch yntinsiver gearwurke wurde. Dit wolle wy dwaan troch de soarch fan bern mear op skoalle te organisearjen en minder jild út te jaan oan djoere spesjalisten bûten de skoalle om. Hjirmei kinne bern en âlden earder en better holpen wurde en ferwachtsje we in soad jild te besparjen.”

Meer aandacht voor archeologie
Gemeente Noardeast-Fryslân is de grootste archeologische gemeente van Nederland. Op dit moment is er alleen nog geen specialist binnen de gemeente om de taken op het terrein van archeologie uit te voeren. Het college vraagt in de kadernota daarom de gemeenteraad om daar voor de komende twee jaar budget voor te regelen, mede op aandringen van de provincie.

Beleid om woningbouw te versnellen

In de kadernota wordt ook het grondbeleid aangestipt. Het college wil met een budget van een miljoen euro meer woningen bouwen door meer gronden aan te kopen. Dit jaar besluit de gemeenteraad over het nieuwe beleid. “It budzjet wurket revolvearjend. Dat betsjut dat as we de grûnen oankeapje en dizze ûntwikkele wurde, we it jild dat it opsmyt wer op ‘e nij besteegje kinne om grûnoankeapen mei te dwaan of gebieten te ûntwikkeljen”

Het Rijk geeft gemeenten steeds meer taken, maar minder knaken

De extra taken (o.a. Jeugdzorg, WMO, Omgevingswet) zijn tot nu toe slechts voor een deel gecompenseerd met incidentele bijdragen van het Rijk. Daarbovenop komt de korting door de Rijksoverheid op de gemeente-inkomsten vanaf 2026. Het Hoofdlijnenakkoord geeft op dit moment nog geen duidelijkheid waar gemeenten in de toekomst op mogen rekenen. “Mei de P10 (red: het samenwerkingsverband van grote plattelandsgemeenten, waaronder gemeente Noardeast-Fryslân) en Vereniging Nederlandse Gemeenten roppe wy it nije kabinet op om strukturele ôfspraken te meitsjen oer de gemeentefinânsjes. Dêr stride we mei-inoar hurd foar.”

Donderdagavond 4 juli debatteert de gemeenteraad over de kadernota en de plannen
De vergadering vindt plaats in de raadszaal in Dokkum en begint om 19.30 uur. Iedereen is van harte welkom. De bijeenkomst is ook online te volgen (www.riednoardeast-fryslan.nl) of via streekomroep RTV NOF.

Bron: Gemeente Noardeast-Fryslân