‘Discussie over ‘sociaal’ komt op gang binnen CDA’.

Zo kopte dagblad Trouw op 7 november 2005. De reden daarvoor was de oprichting van Nieuw Collectief, de nieuwe christelijk-sociale beweging binnen het CDA. Deze beweging wil de discussie over het sociale beleid van de partij op gang brengen, door mensen in de afdelingen te stimuleren om huiskamerdebatten te organiseren over sociale vraagstukken. Nieuw Collectief levert daarvoor het discussiemateriaal. Met de uitkomsten van de huiskamerdebatten wil Nieuw Collectief vervolgens het gesprek aangaan met de diverse CDA-fracties, zowel landelijk, provinciaal als lokaal.

Tijdens het CDA-partijcongres op 5 november 2005 presenteerde Nieuw Collectief zich voor het eerst binnen de partij. Initiatiefnemers Johannes Goossen en Jouke Douwe de Vries verrichtten daar de officiële aftrap van Nieuw Collectief door een paar honderd folders uit te delen aan de congresgangers, alsmede aan een aantal vooraanstaande CDA’ers. Ook werd op 5 november de website www.nieuwcollectief.nl officieel gelanceerd. Het sociale debat kan nu dus ook ‘online’ worden gevoerd.

Nieuw initiatief
Het gebrekkige sociale gezicht van het CDA. Het is juli 2005, als dat wederom onderwerp van gesprek is tussen Johannes Goossen (37) en Jouke Douwe de Vries (35), beide actief CDA-lid en oud-voorzitter van resp. CDJA-Groningen en –Friesland. Zij besluiten daarop het initiatief te nemen tot de oprichting van Nieuw Collectief, de nieuwe christelijk-sociale beweging binnen de christen-democratie.

Halverwege de jaren negentig waren Goossen en De Vries ook al actief op het sociale vlak, toen binnen het Christelijk Sociaal Platform (CSP). Maar dat was vooral een praatgroep, die van zich liet horen met artikelen in verschillende dagbladen. Nieuw Collectief, daarentegen, moet veel meer een ‘doegroep’ worden, zo vinden beide heren. Een groep ook die transparant opereert.

Stuurgroep en klankbordgroep
In september 2005 laat Nieuw Collectief voor het eerst van zich horen met artikelen in Trouw, het Friesch Dagblad en het Nederlands Dagblad. ,,CDA is doof voor signaal uit kerken,’’ zo kopt de net opgerichte stuurgroep van Nieuw Collectief. Dit n.a.v. het rapport ‘Armoede in Nederland’ van de Protestantse Kerk in Nederland. De stuurgroep, die inmiddels uit zo’n acht leden bestaat, wordt gesecondeerd door een klankbordgroep van een tiental mensen, die meedenken over standpunten en die discussiethema’s aanreiken.

De stuurgroep stelt zich tot doel om (huiskamer)discussies binnen de lokale en regionale afdelingen te organiseren, waarmee het sociale debat aan de basis wordt gevoed. De uitkomsten van deze discussies worden vervolgens ingestoken bij de gemeentelijke, provinciale en landelijke CDA-fracties. De stuurgroep heeft hierin een coördinerende en initiërende rol.

Uitgangspunten
,,Nieuw Collectief zet zich in voor het sociale debat binnen de christen-democratie en wenst een hoog solidariteitsgehalte in de praktische politiek.’’ Dat is kort gezegd waar Nieuw Collectief voor staat. Deze ‘mission statement’ heeft de stuurgroep in oktober 2005 vervolgens uitgewerkt in een aantal uitgangspunten. Zo laat Nieuw Collectief zich in haar politiek handelen inspireren door de bijbel en stelt ze dat christelijke politiek vooral sociale politiek moet zijn. Nieuw Collectief komt dan ook nadrukkelijk op voor mensen die om sociaal-economische redenen uitgesloten zijn van volledige deelname aan de maatschappij.

Nieuw Collectief vraagt mensen ook solidair met elkaar te zijn, iets over te hebben voor een ander; in sociaal opzicht, maar ook in financiële zin. De sterkste schouders dragen daarbij de zwaarste lasten. Daarnaast moeten we te allen tijde oog hebben voor de mensen om ons heen en klaar staan voor elkaar, ook in economisch slechtere perioden en zeker in tijden van nood.

Verder zet Nieuw Collectief zich actief in voor een adequaat hoogwaardig stelsel van sociale voorzie-ningen en een op de mens toegesneden menswaardige zorg. Niet alleen voor ons nu, maar ook voor onze kinderen later. Dat betekent dat voorzieningen binnen het huidige sociale, pensioen- en zorgstelsel niet te snel als onbetaalbaar over boord moeten worden gegooid.

Het CDA-beginsel ‘gespreide verantwoordelijkheid’ houdt in dat we ‘met elkaar verantwoordelijk’ zijn en dat er dus geen ‘overdruk’ op de eigen verantwoordelijkheid mag zijn. Dit betekent ook dat, als de overheid taken en verantwoordelijkheden elders neerlegt, deze gepaard moeten gaan met de bijbehorende financiële middelen voor de uitvoering.

Nieuw Collectief wil dan ook terug naar de oorspronkelijke invulling van het begrip ‘gespreide verantwoordelijkheid’. Bovendien wil ze het thans achtergebleven beginsel ‘solidariteit’ meer accent geven; naast het begrip ‘gerechtigheid’. Ze wil dit uitdragen en vertalen in praktische politiek. Dat betekent dat ze knelpunten wil signaleren, aanhangig wil maken en positief wil meewerken aan oplossingen.

Jouke Douwe de Vries
Nieuw Collectief